“Echos rebelles. Réflexions contemporaines”
Le Château de Gaasbeek restauré qui vient de rouvrir ses portes fin mars nous invite à arpenter ses couloirs sombres pour découvrir sa nouvelle scénographie.
800 ans d’histoire (et 100 ans de musée) accueillent le visiteur dans cette demeure qui fut celle du comte d’Egmont qui, après une rébellion contre le roi d’Espagne Philippe II fut décapité avec le comte de Hornes sur la Grand-Place de Bruxelles en 1568. Forteresse qu’affectionnait particulièrement la dernière châtelaine, la marquise Marie Arconati Visconti qui en hérita à la mort de son mari, Giammartino.
Une longue histoire transpire de ses murs ornés de tapisseries, de ses alcôves et de ses jardins qui ont même hébergé le capitaine Alfred Dreyfus après son exil. Pour sa réouverture, huit artistes ont été conviés à intégrer leurs œuvres dans et autour du château, dans les jardins intérieur et extérieur. Des œuvres qui entrent en dialogue avec la riche collection permanente. Ce sont Sophie Whettnall, Philip Aguirre y Ortegui, Maurizio Nannucci, Kendell Geers, Gülsün Karamustafa pour ne citer qu’eux qui dialoguent avec Jan De Vliegher, Etwin Olaf, Cindy Wright et François de Coninck.
Des ‘réflexions contemporaines’ plutôt pointues et bienvenues, si l’on arrive à bien les identifier car l’enjeu est avant tout de les retrouver dans le dédale des salles et la profusion des objets exposés avec lesquels ils se fondent intelligemment. C’est passionnant mais loin d’être évident, sauf si l’on avance le nez dans le petit guide rouge du visiteur.
Texte & Photos Virginie de Borchgrave
Château de Gaasbeek
Kastelstraat, 40
B- 1750 Lennik
www.kasteelvangaasbeek.be
Gaasbeek schrijft :
Honderd jaar geleden ontving het kasteel zijn eerste museumbezoekers. Marie Arconati Visconti, de laatste markiezin van het kasteel, had de uitdrukkelijke wens dat haar levenswerk werd opengesteld voor het publiek. Na een grondige restauratie schittert haar zorgvuldig gedecoreerde droomburcht opnieuw in volle glorie. De collectie is weer thuis, klaar om in een nieuwe scenografie bewonderd te worden. Naar Gaasbeekse traditie nodigen we nationaal en internationaal erkende kunstenaars uit om met nieuwe creaties of bestaand werk in dialoog te treden met deze gelaagde plek.
Rebels
Met een rijke geschiedenis van zo’n 800 jaar, is het kasteel een oord bezaaid met verhalen. De voormalige bewoners met elk hun eigen – toch wel rebelse – karakter eisen opnieuw hun plek op in de nieuwe opstelling. De stemmen uit het verleden weerkaatsen hier op de muren, resoneren in de gangen en fluisteren ons zachtjes toe. Hun echo’s vinden weerklank in brieffragmenten die je op sleeptouw nemen door de kasteelkamers. Op een speelse en ontroerende manier verdiep je je in de passie van Marie voor haar kasteel, voel je het verdriet van Costanza om de dood van haar zoon of beleef je de verwondering van Giammartino tijdens zijn avontuurlijke reis in het Midden-Oosten. Misschien verschillen hun dromen, mijmeringen en beslommeringen toch niet zo veel van de onze?
Tijdloos
In het Kasteel van Gaasbeek dwaal je door eeuwen die moeiteloos in elkaar overvloeien, laat je je in de maling nemen door de tijd en besef je dat geschiedenis nooit ‘af’ is. De bijzondere kasteelcollectie – van schilderijen tot wandtapijten, van munten tot curiosa – gaat een verrassende confrontatie aan met diverse hedendaagse werken die zorgvuldig werden geselecteerd. Enkele werken werden gecreëerd voor deze plek. De bijzondere ontmoeting tussen oud en nieuw wakkert de verbeelding aan en doet zowel de kunstenaar als de bezoeker dromen, reflecteren en fantaseren. Het verleden en het heden omhelzen elkaar hier innig en maken de hartslag voelbaar van wat was.
