Ik heb het al gehad over de “Trilogie Parisienne” en de “ Mondriaan trilogie”.
Nu wil ik het hebben over een “Mechels Duo”.
Ik wil namelijk twee tentoonstellingen die momenteel in Mechelen te zien zijn, in één artikel verweven.
Ik wil hier zeker niets afdoen aan de kwaliteit van beide tentoonstellingen, maar bij beiden ben ik wel op mijn honger gebleven.

Commentaire John Liem

Ik heb het al gehad over de “Trilogie Parisienne” en de “ Mondriaan trilogie”.

Nu wil ik het hebben over een “Mechels Duo”.

Ik wil namelijk twee tentoonstellingen die momenteel in Mechelen te zien zijn, in één artikel verweven.

Ik wil hier zeker niets afdoen aan de kwaliteit van beide tentoonstellingen, maar bij beiden ben ik wel op mijn honger gebleven.

Het deed me denken aan de hoogdagen van de “Nouvelle Cuisine”: prachtig om te zien en zeer lekker, maar op het einde van de maaltijd had ik zin in een lekker pak frieten van bij Helga (in Gent)

Vooruit met de nouvelle cuisine :

The Art of War in kazerne Dossin → 1/07/2018

&

Roep om Rechtvaardigheid → 24/06/2018

En zoals iedereen weet – maar niet onze kleinkinderen, want die kennen de Bijbel niet meer – De Laatste zullen de eerste zijn, en dus ga ik van start met de Roep om Rechtvaardigheid.

Die roep is al eeuwen bezig is en zal nog eeuwen luid blijven klinken, want er zijn geen dovere mensen dan zij die niet willen horen.

Onze joods-christelijke cultuur heeft die hardhorigheid, met bijkomende roep, nog versterkt :

Voor de christelijke wereld is er lange tijd één gerechtelijke dwaling die alle andere doet verbleken. De veroordeling en terechtstelling van Christus door de Romeinen wordt beschouwd als het meest flagrante onrecht uit de geschiedenis.

Met prachtige schilderijen wordt dit “meest flagrante onrecht” door de eeuwen heen, in beeld gebracht. Maar ook de gevolgen van dit onrecht zijn te zien: Romeinse soldaten staan voor  onrechtvaardige heersers, Joodse hogepriesters voor onbetrouwbare geestelijken en de volgelingen van Christus, zijn de martelaren.

De wereld mag nog volledig digitaliseren en de gendergelijkheid mag een werkelijkheid zijn, de mens zal door al de eeuwen heen, nog altijd een mens blijven en onrechtvaardige heersers, onbetrouwbare geestelijken en de volgelingen, die martelaren, zien we nog elke dag.

Maar ik dwaal af; ik wil het hebben over de tentoonstelling en niet over filosofie; maar feit is, dat alles waarover ik het hierboven heb, te vinden is in de prachtige schilderijen die zijn samengebracht in een interessante opstelling maar, eerlijk is eerlijk, het is een beetje beperkt.

73 topwerken van o.m. Pieter Bruegel de Oude, Peter Paul Rubens, Antoon van Dyck, Quinten Massijs (= Quinten Metsijs), Philippe de Champaigne en Maarten van Heemskerck is een beetje beperkt.

Laat ik het zo formuleren: doe een daguitstap met Mechelen als bestemming en neem deze expo er bij als bezienswaardigheid: prestigieuze topwerken die u maar zelden samen zult te zien krijgen want komende van binnen- en buitenlandse bruikleengevers, waaronder Prado (Madrid), Gemäldegalerie (Berlijn), Ashmolean Museum (Oxford) en het New Orleans Museum of Art.

Het gebouw zelf is ook de moeite waard: een renaissance stadspaleis in de hoofdstad van de Bourgondische Nederlanden. Het omvormen van een renaissance paleis tot een hedendaags museum is uitermate goed gelukt en de overgang van oud naar nieuw stoort helemaal niet.

Ik durf het gerust een voorbeeld noemen voor stadspaleizen in andere steden; je ne vise personne, suivez mon regard, of m.a.w. wie het schoentje pas, trekke het aan.

Als afsluiter wil ik er nog bij vertellen dat ik het museum en zijn directeur zeker geen verwijt wil sturen; het is vandaag uiterst moeilijk om topwerken op uitleenbasis te krijgen, beschadigingsgevaar, administratieve rompslomp, schrikbarende verzekeringsbedragen en, misschien, de niet al te beste reputatie van onze musea qua voorzorg (waterinfiltratie, vochtigheidsgraad enz.).

The Art of War in kazerne Dossin

Duitse kunstenaars die de keerzijde van de oorlog tonen: de gruwelen van de oorlog, de burger en de soldaat als dader en slachtoffer, en de offers die een samenleving in oorlog moet brengen.

De kunstenaars wiens werken u kunt bewonderen in de tentoonstelling, zijn: Max Beckmann , Francisco Goya, Pablo Picasso, Paul Joostens, Frans Masereel, Ludwig Meidner, Max Pechstein, Willem Seghers, Van Ostaijen en Erich Heckel; maar de meest belangrijke zijn drie Duitse kunstenaars, die WO I van dichtbij hebben meegemaakt: Otto Dix, George Grosz en Max Beckmann.

Voor de titel van de tentoonstelling, ging het museum zijn inspiratie halen bij Sun Tzu, die in de 5e eeuw A.C. in zijn boek schreef: Honderd overwinningen halen in honderd slagen is niet de hoogste uitmuntendheid; het leger van de vijand onderwerpen zonder strijd is de hoogste uitmuntendheid.

Spijtig hebben we daar in meer dan twee eeuwen nooit aan gedacht! Ook Israël niet in zijn strijd tegen de Palestijnen. Sorry voor deze pamfletaire toon, maar kazerne Dossin is tenslotte een museum dat is opgericht met Joodse steun.

Maar back to business: ik zal zeker niet beweren dat Picasso, Goya, Masereel e.a er zijn bijgesleurd als VIP, maar voor mij domineren de werken van de drie “ervaringsdeskundigen” de tentoonstelling.

Dix was bij de slagvelden van de Somme, Grosz werd voor gezondheidsredenen uit het leger ontslagen en spendeerde de rest van de oorlog in Berlijn, en Beckmann bracht als vrijwilliger zijn diensttijd door als hospitaalsoldaat, eerst aan het Oost-Pruisisch front (1914), later in Vlaanderen en Straatsburg (1915) tot hij in oktober 1915 een zenuwinzinking kreeg.

Deze Duitse oorlogsvrijwilligers, groeiden als kunstenaars tot de scherpste ontmaskeraars  van de krijgswaanzin met de desastreuze gevolgen voor de samenleving. Wanneer de nazi’s de macht in handen krijgen, worden de drie veroordeeld als makers van Entartete Kunst, maar Grosz was in 1933 naar de Verenigde Staten uitgeweken.

Enkele kilometers verderop wordt om recht en rechtvaardigheid geroepen, het Dossin gebouw is gebouwd om hulde te brengen aan de slachtoffers van de grootste onrechtvaardigheid van de twintigste eeuw: vervolgd en gedood worden alleen maar wegens ras of godsdienst.

Maar ego, hebzucht en machtswellust zijn klaarblijkelijk des mens en we blijven maar vechten en moorden. Het Dossin museum wil ons een geweten schoppen, en telkens ik er kom, lopen er vrij veel scholen rond; spijtig genoeg, zie ik ze maar zelden in de tijdelijke tentoonstellingen. De directie zou daar werk moeten van maken.

 

Museum Hof van Busleyden
Frederik de Merodestraat 65
2800 Mechelen

hvb@mechelen.be

Openingsuren

ma-di-vrij-za-zo: 10u – 17u

do: 10u – 22u

woe: gesloten

 

Kazerne Dossin
Goswin de Stassartstraat 153
B-2800 Mechelen
(België)
E-mail: info@kazernedossin.eu

Openingsuren

ma-di-vrij-za-zo: 9:30u – 17u

woe: gesloten

 

Il y a quelque temps vous avez pu lire la “Trilogie Parisienne” et la “ Mondriaan trilogie”

Aujourd’hui, je reste au pays : Duo Malinois

Je veux en effet combiner deux expositions en un commentaire, non pas que je veuille les critiquer ou les amoindrir, mais il y a une similitude quelque peu gênante : dans les deux cas je suis resté sur ma faim.

Cela m’a fait penser, et je m’excuse de la comparaison, au début de la « Nouvelle Cuisine » : merveilleux à voir et très agréable, mais en fin de compte j’avais envie d’un paquet de frites de chez Helga !

Va donc, pour la nouvelle cuisine :

The Art of War in kazerne Dossin → 1/07/2018

&

En Quête de Justice → 24/06/2018

Et c’est bien connu- sauf pour nos petits-enfants, car ils ne connaissent plus la Bible – les derniers seront les premiers, et je vais donc débuter par En quête de Justice.

Cette quête existe depuis la nuit des temps et restera probablement d’actualité pour encore un bon nombre de siècles, car il n’y a pire sourd que celui qui ne veut entendre.

Notre culture judéo-chrétienne n’a pas fait grand-chose pour combattre cette surdité et n’a nullement aidé pour trouver le graal, car :

Voor de christelijke wereld is er lange tijd één gerechtelijke dwaling die alle andere doet verbleken. De veroordeling en terechtstelling van Christus door de Romeinen wordt beschouwd als het meest flagrante onrecht uit de geschiedenis.

Cette « injustice flagrante » a été, au cours des siècles, le sujet d’innombrables et superbes tableaux.

Les causes de cette injustice sont également montrées dans les tableaux: soldats romains représentent les dirigeants injustes, les grands-prêtres juifs représentent le clergé peu fiable et les disciples du Christ, sont des martyrs.

Le monde sera peut-être entièrement digitalisé (numérisé) et la différence des genres peut être remplacée par l’unisexe, mais l’homme reste, de par les siècles, toujours un homme et des dirigeants injustes, un clergé peu fiable et des fidèles devenus martyrs, sont encore du pain quotidien.

Mais je m’égare ; je veux parler de l’exposition et pas de philosophie ; fait est que tout ce dont j’ai parlé, vous le trouverez dans les magnifiques peintures qui sont réunies dans une représentation intéressante mais, pour être honnête, c’est un peu limitée.

73 chefs-d ’œuvre de Pieter Bruegel l’ancien, de Rubens, d’Anthony van Dyck, de Quinten Massijs (= Quinten Metsijs), de Philippe de Champaigne et de Maarten van Heemskerck, c’est un peu limité.

Si j’ai un conseil à vous donner : prenez Malines comme but d’excursion et profitez-en pour visiter l’expo : des œuvres prestigieuses que vous n’avez pas souvent l’occasion de voir ensemble, car elles viennent de prêteurs belges et étrangers, tels que le Prado (Madrid), la Gemäldegalderie (Berlin), l’Ashmolean Museum (Oxford) et le New Orleans Museum of Art.

Le bâtiment lui-même vaut également la peine : Malines est la capitale des Pays-Bas bourguignons

et le Hof van Busleyden est un palais renaissance bourguignon. Adapter un palais renaissance aux exigences d’un musée contemporain est parfaitement réussi ; le passage de l’ancien vers le nouveau ne gêne absolument pas. Je le citerais, sans complexe, en exemple de palais de ville dans d’autres villes. Je ne vise personne mais suivez mon regard…

Pour terminer, je voudrais dire que ce n’est certainement pas mon intention de critiquer le Musée et son directeur ; il est extrêmement difficile d’obtenir en prêt des pièces maîtresses à cause des

risques de dommages, du calvaire administratif, des montants d’assurances astronomiques et, peut-être, la moins bonne réputation de nos musées en termes de conservation (infiltration d’eau, humidité, etc.)

 

The Art of War in kazerne Dossin

Des artistes allemands qui nous montrent le revers de la médaille de guerre : les horreurs de la guerre, le soldat et le civil comme agresseur et victime, et les sacrifices que la société doit faire en temps de guerre. Les œuvres que vous pourrez admirer dans l’exposition, sont de la main des artistes suivants : Francisco Goya, Pablo Picasso, Paul Joostens, Frans Masereel, Ludwig Meidner, Max Pechstein, Willem Seghers, Van Ostaijen en Erich Heckel ; mais les plus importants, sont trois artistes qui ont vécu de près la Première Guerre mondiale : Otto Dix, George Grosz en Max Beckmann.

Le titre de cette exposition est emprunté à Sun Tzu qui, au 5e siècle A.C., a écrit dans son livre cette pensée que l’on retrouve sur un des murs de l’expo : Honderd overwinningen halen in honderd slagen is niet de hoogste uitmuntendheid; het leger van de vijand onderwerpen zonder strijd is de hoogste uitmuntendheid

Malheureusement nous n’y avons jamais pensé, au cours des deux millénaires passés. Israël non plus d’ailleurs, dans sa guerre contre les Palestiniens. Ce ton peut paraître pamphlétaire, mais la caserne Dossin est bien un musée créé avec le soutien de la communauté juive.

Mais revenons à nos moutons : je n’irai pas jusqu’à prétendre que Picasso, Goya, Masereel et certains autres y ont été ajoutés pour attirer les spectateurs, mais pour moi ce sont les œuvres des trois ‘hommes de terrain’ qui dominent cette expo.

Dix était à la bataille de la Somme, Grosz a été réformé pour des raisons de santé et a terminé la guerre à Berlin et Beckmann fut volontaire à l’hôpital militaire, d’abord au front de l’est, puis en Flandre et enfin à Strasbourg ou il soufre finalement d’une dépression.

Ces volontaires de guerre allemands sont devenus, comme artistes, les plus farouches adversaires de la folie militaire et ses conséquences désastreuses pour la société. Quand les Nazis arrivent au pouvoir, les trois sont condamnés pour de l’Entartete Kunst, mais Grosz avait déjà pu émigrer en 1933 aux États-Unis.

A quelques kilomètres d’ici on est en quête de droit et de justice ; le musée Dossin est érigé pour rendre hommage aux victimes de la plus grande injustice du XXe siècle : la persécution et l’exécution de personnes sur base de leur race ou religion.

La soif de pouvoir, la cupidité et la vanité sont malheureusement des caractéristiques humaines et nous continuons donc à nous battre et à tuer.

Le Musée de Dossin veut nous donner une conscience et chaque fois que j’y vais, je rencontre beaucoup d’écoliers. Malheureusement, je ne les vois que très rarement dans les expositions temporaires. La direction devrait peut-être les stimuler ?

[/ezcol_1half]